Over regels gesproken

Photo by Markus Spiske on Unsplash

Een recent artikel in het GovTech4All project rond regels (Rules as Code) legt een verband tussen regels, AI en architectuur voor (overheids)dienstverlening in het algemeen. Het verantwoord werken met uitvoerbare regels gebaseerd op wetgeving kan beter bezien worden in zijn socio-technische context. Die context is (overheids)dienstverlening binnen de samenleving waarbinnen het altijd gaat om het maken van afspraken (besluiten).

Informatie is eigenlijk altijd het resultaat van een afspraak en vormt de kennis waarop geredeneerd kan worden aan de hand van andere informatie en kennis zoals vastgelegd in “regels”. Met een kortzichtige aandacht voor alleen data en het delen ervan blijft informatie over hoe informatie tot stand is gekomen, en uitgevoerd, gecorrigeerd, veranderd en verbeterd kan worden, volgens Unified Service Modeling de enige 5 processen die ertoe doen, helaas te vaak onbekend of raakt verloren. Dienstverlening digitaliseren met behulp van regels betreft daarbij het toepassen van een lang bestaande vorm van Artificiële Intelligentie genaamd Symbolic AI. Alles rond AI, met name ook na te streven ethische waarden en afspraken daaromtrent is dan daarbij ook van toepassing. Maar eigenlijk ook op dienstverlening in het algemeen dus, of deze nu gedigitaliseerd is of niet.

Regels zijn afspraken (Rules as Agreements) en daarmee zowel onderdeel van als leidend voorwerp van diensten met alles wat daarbij hoort. Diensten zijn veelal niet goed genoeg beschreven en geoperationaliseerd om efficiënt ethisch toegepast te worden volgens afspraken waaronder de AI Act, of met menselijke maat in het algemeen. Dit roept om het verder brengen en omarmen van afspraken in de vorm van standaardisatie en tooling waarmee hier hoofd aan kan worden geboden en die de generieke basis bouwstenen vormen waar mensen effectief doorlopend mee in overeenstemming kunnen blijven komen, zoveel als mogelijk, en zodoende een duurzame basis kunnen vormen van een betere digitale dienstverlening.

Artikel

The thing with Rules.pdf